Voorafgaand aan het symposium ‘De Omweg kan sneller zijn’ dat de Nederlandse Vereniging van Zangpedagogen heeft georganiseerd over AOT, didactiek en de zangpedagoog op zaterdag 28 oktober te Rotterdam, verscheen een bespreking door Roland Hangelbroek in het bulletin van de NVZ van het boek ‘Ontspanningsinstructie’.

Ademen wij vanzelf?
De bespreking begint met het in herinnering brengen van het eerste boek ‘Ademen wij vanzelf?’ door Bram Balfoort en Jan van Dixhoorn uit 1979, dat in de zang- en logopedie wereld bekend is geworden. Vergeleken met dit populair geschreven boek is het nieuwe boek, uit 1998 een verassing volgens de bespreker. Het is twee keer zo dik, de lettergrootte de helft en het taalgebruik vraagt minstens om een HBO denkniveau. Wie zich niet laat ontmoedigen hierdoor staat een rijke bron van informatie ter beschikking, zo stelt de bespreker en hij legt vervolgens het proceskarakter van AOT heel goed uit zoals het in dit boek beschreven is.

Mensbeeld
Naast het lineaire model, dat uiteraard onmisbaar is, biedt een procesmodel niet alleen meer mogelijkheden maar laat het ook een ruimer mensbeeld zien dan de gangbare resultaat gerichte invalshoek. Het hele boek ademt een sfeer van tijd nemen, aandacht en observeren dat door het bedachtzame taalgebruik versterkt wordt. Dit biedt de zangpedagoog een spiegel voor de eigen lespraktijk en het is een appel om het eigen observatievermogen aan te scherpen. Wie een nieuw trucje zoekt komt bedrogen uit, maar wie zich wil verdiepen wordt bediend.

Didactiek
De betekenis van AOT ligt daarom voor een groot deel in de benaderingswijze van de leerling in de zangpraktijk. In plaats van de leerling voornamelijk voor te doen hoe het moet, sluit de zangpedagoog volgens deze benadering meer aan bij het proces van de leerling en zoekt de ingang naar wat voor deze zinvol is te oefenen. Daartoe biedt het boek veel modaliteiten en instructies. Om dit te benadrukken is voor de titel van het symposium gekozen: ‘De omweg kan sneller zijn’. Dit werd bevestigd door de tweede spreker de heer Nico Smit, lector aan het Haags conservatorium, die de lespraktijk heeft onderzocht op didactische methoden en de proces benadering eigenlijk effectiever heeft bevonden voor de leerling.
Download bespreking >>

Publicatiedatum: 3 januari 2007
Bron: Roland Hangelbroek, Boekbespreking ‘Ontspanningsinstructie’, Bulletin NVZ, blz 10-14, oktober 2006
Auteur: J van Dixhoorn